Bemoste Beeld-prijs
De Bemoste Beeld-prijs werd rond 1990 ingesteld door de Stichting Fantastische Vertellingen. De prijs wordt sedertdien met onregelmatige tussenpozen toegekend aan oorspronkelijk Nederlandstalige auteurs of kunstenaars, die significant bijdroegen aan fantastische literatuur en kunst.
De prijs wordt in 2024, ijs, weder & corona dienende tijdens de FANTASTICON-V, begin september 2024 uitgereikt, tijdens een verse Terdoopbestelling.
OORSPRONG
De Bemoste Beeld-prijs is ingesteld naar aanleiding van de ontdekking een stenen kopje, dat door Donald Unger is opgegraven bij het omspitten van zijn bescheiden tuintje in de Van Ostadestraat in Amsterdam, rond 1989. Het beeldje had enigszins duivelse trekjes en het is waarschijnlijk afkomstig van een gevelornament. Het had geruime tijd in de grond gelegen en was daardoor met mos overwoekerd geraakt.
Het oorspronkelijke beeldje is destijds voor de eerste keer uitgereikt aan Paul Harland en Tais Teng. Het heeft naar verluidt jarenlang op de schoorsteenmantel van Paul Harland gewoond.
Paul heeft steevast geweigerd de wisseltrofee terug te geven en inmiddels is het beeldje uit het beeld verdwenen. Het werd gedurende enige jaren (noodgedwongen) vervangen door een andere trofee, die gelukkig minstens even dramatisch met mos overwoekerd is als het origineel. Maar daarvan is in 2019 vooralsnog afscheid genomen, vooral omdat ook dit beeldje ergens in (cyber?)space verdween.
Inmiddels is er een heuse vervanger vervaardigd door niemand minder dan de winnaar van het eerste uur, Tais Teng, die niet alleen schrijver en illustrator, maar dus ook beeldbouwer blijkt te zijn!
Wie weet vinden we het origineel en de daarna ingezette vervanger van deze jongste loot ooit nog een keertje terug, maar vooralsnog zijn we heel blij met deze laatste ontwikkeling, die in 2020 haar voltooiing vond. We manen sinds recent ontvangers telkenmale opnieuw om de wisseltrofee toch vooral niet nog eens onzichtbaar te maken, of te laten verhuizen naar een ander tijd/ruimte-divituüm.
winnaar 2024
Op zaterdag 7 september 2024 is in het Wijkcentrum Linquenda in Nieuw Vennep, gedurende de voltrekking van de Fantasticon-V, de Bemoste Beeld-prijs uitgereikt aan niemand minder dan Jan J.B. Kuipers. Zoals gebruikelijk, ging de uitreiking vergezeld van de wisseltrofee (gemaakt door Tais Teng), waarvan Jos Lexmond met enige weemoed afscheid nam, en bovendien van een (ook door Tais Teng gemaakte) oorkonde.
De uitreiking werd verricht door Paul van Leeuwenkamp, in diens hoedanigheid van persoonlijke vriend van de laureaat. Paul stond uitgebreid stil bij het omvangrijke oeuvre van Jan J.B. Kuipers, waarin op enig moment ook het fantastische element is beland nadat zijn broer Gert Kuipers de mogelijkheden van dat terrein aan Jan wist duidelijk te maken. Jan is sedertdien, naast zijn talloze andere activiteiten, mede op het fantastische vlak actief gebleven: er verschenen onder meer in de Rare Boekjes-reeks van de Stichting Fantastische Vertellingen werken van zijn hand die overduidelijk tot het fantastische werkgebied behoren.
Zoals gebruikelijk, wordt de door Paul uitgesproken feestelijke toespraak afgedrukt in het eerstvolgende nummer van het tijdschrift Fantastische Vertellingen.
winnaar 2023
Op zaterdag 2 september 2023 is in het Wijkcentrum Linquenda in Nieuw Vennep, tijdens de Fantasticon-IV, de prijs uitgereikt aan Jos Lexmond. Hij ontving bij die gelegenheid niet alleen de oorkonde, die voor dat doel door Tais Teng is gemaakt, maar ook het beeldje van deze zelfde kunstenaar. Remco Meisner stond namens de eerdere Bemoste Beeldprijswinnaars in een toespraakje stil bij Jos, die als één van de grondleggers van Fandata te boek staat, maar daarnaast zelf ook schrijft en samenstelt, recenseert en motiveert.
Jos laat dermate frequent en zo veel boeken met een fantastische signatuur aanrukken, dat de ANWB zelfs een bord met zijn naamsaanduiding daarop plaatste bij de afrit, die naar zijn woonhuis leidt. Er zijn talloze dozen vol drukwerk door zijn nijvere handen gegaan. En als zodanig geldt Jos als een rots in de branding van alle creatievelingen: hij rubriceert, inventariseert en catalogiseert dag en nacht, ononderbroken en welhaast fanatiek. Lichamelijke ongemakken desondanks, want ook daarvan bezit hij er meerdere, is hij een rasoptimist en een individu dat altijd en overal voornamelijk mogelijkheden ziet, maar geen moeilijkheden.
Voor alle initiatiefnemers in het fantastische landschap is het zaak dat Jos z'n arbeid niet hoeft te onderbreken en nog lang ongeremd zal kunnen voortzetten. We zijn hem dankbaar voor de manier waarop hij alle verhalen, tijdschriften, boeken en andere publicaties op toegankelijke wijze inzichtelijk weet te maken.
winnaar 2022
De prijs is in Wijkcentrum Linquenda in Nieuw Vennep, tijdens de Fantasticon-III, op zaterdag 17 september 2022 uitgereikt aan Ingrid Heit, die zich reeds decennialang bezig houdt met de opmaak van boek- en tijdschriftomslagen en het in goede banen leiden van de opmaak van alles dat bij de stichting het licht ziet. Daarbij komt veel overleg met kunstenaars kijken en een goed, doorwrocht oog op de aangedragen illustraties, de maatvoering en wat dit alles vermag in verhouding tot wat de drukker benodigt voor het vervaardigen van kwalitatief hoogstaande boeken en tijdschriften. Dat klinkt, in verhouding tot wat het inhoudt, veel gemakkelijker dan het is. Want vaak is een illustratie te hoog, te breed, niet hoog genoeg, of komt het gezicht van een weergegeven personage precies op de plek van een logo, een barcode of een stuk flaptekst of zoiets. Dan is het een hele klus om de nood te lenigen.
Er moet dan geregeld een illustratie aangepast worden. Een stukje erbij verzonnen. Of ergens iets verplaatsen of... nou ja: er zijn talloze koeien om op zo'n moment bij de horens te pakken. En Ingrid rust niet eerder dan pas op het moment waarop de zaken goed op orde zijn gebracht! Daar zijn we vol bewondering voor en blij mee!
winnaar 2021
De prijs is op het station van Nieuw Vennep op 28 augustus 2021 uitgereikt aan Mike Jansen, die zich onvermoeibaar heeft ingezet voor oorspronkelijk Nederlandstalige fantastische literatuur en kunst. Hij deed dat onder meer via het legendarische tijdschift Ator Mondis, dat door Peter Kaptein was gestart, waarin Mike mede debuteerde. Nadien was hij de rechterhand van Roelof Goudriaan, zowel bij Babel als nadien bij uitgeverij Verschijnsel. Op dit moment zit Mike nog altijd achter het stuur, nu van EdgeZero. Kortom: een imposant curriculum. Dat in combinatie met zijn volstrekt eigen idioom, maken dat het zeer terecht is dat deze eer hem nu te beurt valt.
Bij de uitreiking stak Paul van Leeuwenkamp een bevlogen betoog af, waarin hij liet blijken over veel zaken anders te denken dan Mike (zoveel mensen, zoveel meningen), maar waarbij de spreker vooral Mike zijn welgemeende respect betuigde en daarnaast ook benadrukte dat de toekenning van de Bemoste Beeld-prijs zeer terecht is. Hij riep, in de sfeer van zijn rede, de aanwezigen op om meer tot een polemiek te geraken via de digitale en gedrukte media.
De uitreiking van het door Tais Teng gemaakte beeldje vond plaats en de al evenzeer door deze begaafde kunstenaar vervaardigde oorkonde werd uitgereikt aan het feestvarken, dat in een fraaie speech zijn dankbaarheid tot expressie liet komen. Ook Mike Jansen liet weten een groot voorstander te zijn van woord en weerwoord, in welke vorm en via welk medium dan ook.
Kortom: het was een prachtige dag. En, nog mooier nieuws, in het jaar 2022 hoeven we niet meer buiten, op een stationsplein te staan tijdens de uitreiking, maar combineren we deze met de FANTASTICON, die in 2022 is voorzien op zaterdag 17 september (klik HIER voor meer informatie, zo u wilt)!
winnaar 2020
De prijs is via druppeloverdracht in augustus 2020 niet uitgereikt aan de heer Corona, die ons feestje immers lelijk kwam bederven en derhalve geen rechten kon doen gelden.
winnaar 2019
De prijs is op het station van Nieuw Vennep op 10 augustus 2019 uitgereikt aan Max Moragie die, samen met Roel Thijssen, Jeroen Kuypers en Graham Marquand veel korte verhalen en boeken publiceerde, daarnaast ook Weivretni's op DVD maakte, iin het kader van de Rare Praatjes-reeks, waarin hij bij verschillende oorspronkelijk Nederlandstalige auteurs informeerde naar hun motivatoren en achtergronden, hetgeen resulteerde in een reeks in meerdere talen ondertitelde vraaggesprekken. Hij heeft van meet af aan, dus reeds vanaf 1979, regelmatig het nodige bijgedragen aan nummers van het tijdschrift Fantastische Vertellingen en zomeer.
Vanwege al deze activiteiten, die zich over meerdere decennia uitstrekken en die mede tot uitdrukking komen door het ongebreidelde enthousiasme van de laureaat, vond de stichting het gepast om de prijs dit jaar aan Max toe te kennen.
Bij de uitreiking droeg de Bestuurder een betoog voor, dat door de plotseling verdwenen Oxana Langbeen en hemzelf gezamenlijk vooraf op schrift gesteld was. De politie kwam met drie wagens en geactiveerde zwaailichten langs om te zoeken naar Oxana of haar nabestaanden, maar zag zich genootzaakt na een speurtocht teleurgesteld weer terug te keren naar de basispost. Houd de kranten en tijdschriften in de gaten...
winnaar 2018
De prijs is op de nieuwe locatie in Nieuw Vennep in 2018 uitgereikt aan Bauke Muntz die, samen met Ingrid Heit langdurig en veelvuldig bij heeft gedragen aan de verschijningsvormen van onze Rare Boekjes, Rare Praatjes en Rare Dingetjes.
Sinds vele jaren is de vaste huisstijl, die alle publicaties uitermate herkenbaar maakt, het gevolg van de bemoeienis van Bauke en Ingrid. Zij zijn beiden onvermoeibaar en sinds vele decennia vast betrokken bij alles dat de stichting doet.
Kortom: het werd wel een keertje tijd voor enig eerbetoon. Bij de uitreiking werd een door Tais Teng (die eerder reeds de rol van winnaar te beurt viel) vervaardigde oorkonde uitgereikt, ondertekend door alle voorgaande winaars (inclusief degenen die dat vanaf een wolkje boven ons hoofd moesten doen) en natuurlijk het felbegeerde beeldje.
Een terugblik op de tijd sinds 1979, doorspekt met anecdotes over gedenkwaardige samenscholingen, leidde het geheel op passende wijze in en uit.
winnaar 2017
Op 9 september 2017 is tot zijn eigen verbazing (hij meende samen met zijn achterban besloten te hebben dat de prijs dat jaar helemaal niet uitgereikt zou worden - maar dat bleek dus een valselijk verspreide afleidingsmanoeuvre te zijn) Remco Meisner de eer ten deel gevallen de Bemoste Beeld-prijs in ontvangst te nemen. Een klaterende toespraak van Jaap Boekestein (die afstand moest doen van het beeldje) en Paul van Leeuwenkamp (die dit gemene plannetje ten uitvoer had gebracht) ging daaraan vooraf. Tais Teng had er een prachtige oorkonde bij ontworpen en dat is, zo werd acuut in situ besloten, ook meteen wat vanaf nu steeds zal gebeuren: die oorkonde als pendant van de uitgereikte faun.
winnaar 2016
Op 10 september 2016 is de Bemoste Beeld-prijs met veel gerammel van glazen en hoera-geroep uitgereikt aan Jaap Boekestein – met name in dankbare erkenning voor zijn niet-aflatende inspanningen om de oorspronkelijk Nederlandstalige fantastische literatuur voorwaarts te stuwen in de vaart der volkeren. Jaap aarzelt daarbij niet om ook over de grens te publiceren en hij blijkt, zo kwam in de speech van Paul van Leeuwenkamp naar voren, voortdurend op zoek te zijn naar de perfecte combinatie van drie vrouwen. We vertrouwen erop dat Jaap deze traditie, nu gesteund met deze erkenning, met dubbele inspanning zal voortzetten.
winnaar 2015
Roelof Goudriaan nam op 19 september 2015 in Amsterdam in Café Captein & Co de Bemoste Beeld-prijs in ontvangst uit handen van Remco Meisner. De prijs is aan hem toegekend voor zijn bemoeienis met het fantastische genre sinds tientallen jaren. De jongste activiteiten bracht Roelof ten uitvoer in de vorm van zijn uitgeverij Verschijnsel. Hij woont en werkt in België en zet daarmee vooralsnog een tweede naam in het rijtje met winnaars in 't diepe Zuiden! Sinds kort vindt Roelof ook zelf wat tijd om te schrijven, al zegt hij dat dit in zijn geval heel langzaam gaat. We zijn benieuwd...!
winnaar 2014
Frank Roger nam op 20 september 2014 in Amsterdam de Bemoste Beeld-prijs in ontvangst, aan hem toegekend voor zijn niet-aflatende ijver een grote hoeveelheid verhalen te publiceren in een verscheidenheid aan taalgebieden. De ongeveer 900 verhalen van zijn hand verschenen op het moment van de uitreiking in 41 verschillende talen. Hij heeft daarmee een belangrijke bijdrage geleverd aan het verspreiden van de karakteristieke wijze waarop in de Lage Landen met de fantastische thematiek wordt omgegaan. Afkomstig uit Gent is hij de eerste buiten Nederland geboren en getogen winnaar. Ook bij de Stichting Fantastische Vertellingen wordt met regelmaat een verhaal van zijn hand gepubliceerd, bijvoorbeeld in Tjonge of Fantastische Vertellingen, maar ook in zowel Ganymedes-13 als in Ganymedes-14.
winnaar 2013
Paul van Leeuwenkamp kreeg de prijs op 28 september 2013 uitgereikt voor zijn langdurige en onbaatzuchtige inspanningen ter promotie van fantastische literatuur en kunst. De prijs werd aan hem uitgereikt tijdens de lancering van het door hem samengestelde jaarboek Ganymedes-13 in Amsterdam. Zeer tot zijn verrassing, want hij verkeerde tot het laatste moment in de veronderstelling dat de prijs aan iemand anders gegeven zou worden. Paul spant zich al decennia in met het bijstaan van beginnen schrijvers en dichters en hij maakte menige publicatie haalbaar door financieel of redactioneel (soms allebei) bij te springen. Hij geldt als een belangrijke partij, die uitgevers, auteurs, kunstenaars en evenementen weet te koppelen tot meer dan de som van de losse delen.
winnaar 2012
De tweede winnaar van de Bemoste Beeld-prijs was Vincent van der Linden, die de wisseltrofee in augustus 2012 ontving als blijk van waardering voor zijn jarenlange ijver voor het fantastische genre. Hij stelde onder meer de eerste elf Ganymedes-jaarboeken samen. Tienmaal bij uitgeverij Bruna en de elfde maal bij uitgeverij Diram. Deze jaarboeken waren een belangrijke springplank en een bron van inspiratie voor vele schrijvers, zonder welke menige thans bekende auteur nog steeds uitsluitend in huiselijke kring op een zolderkamertje verhaaltjes geschreven zou hebben. Daarnaast introduceerde hij als hoofdredacteur bij Bruna verscheidene Amerikaanse vernieuwende auteurs, die stuk voor stuk de weg bereidden voor de liefhebbers van het genre en die veel jonge auteurs nog steeds inspireren.
winnaar 1990
De prijs is voor de eerste keer rond 1990 toegekend aan Paul Harland & Tais Teng voor hun oeuvre en met name voor Buitendijks in straten van licht, destijds als Raar Boekje uitgegeven bij de Stichting Fantastische Vertellingen. De beide heren stimuleerden met hun grenzeloze enthousiasme en hun voortdurende drang naar vernieuwing en verbetering vele schrijvers en kunstenaars. Inmiddels is er naar Paul Harland, die in 2003 om het leven is gebracht, zelfs een jaarlijks uitgereikte prijs voor ontluikend talent vernoemd: de Paul Harland-prijs. Tais Teng is gelukkig nog altijd actief en hij verkreeg grote bekendheid, niet alleen als illustrator, maar ook als schrijver. Er staan bijvoorbeeld drie verhalen van zijn hand in het jaarboek Ganymedes-13.