Fantastische Vertellingen, nr. 74, jrg. 46, juni 2025

Disclaimer: van mij is het korte SF-verhaal ‘De koudedood’ opgenomen. Ik houd dat buiten deze bespreking.
Van 1979 tot 1990 verscheen het tijdschrift Fantastische Vertellingen (FV) op A4. Gestencild en geniet – voor sterke verhalen daarover moet u Remco Meisner maar eens aanschieten, bijvoorbeeld op de Fantasticon, het evenement dat dezelfde Stichting (en persoon) elk jaar organiseert in Nieuw Vennep, dit jaar op 6 september.
Na een winterslaap ontwaakte het tijdschrift in 2013 en sindsdien wordt het regelmatig gepubliceerd: altijd in kleur, met korte verhalen, boekbesprekingen, essays, grafisch werk en humoristische varia – (voor dit blad heel belangrijk): heel mooie grafische bijdragen. Sinds ik het blad ken (2018), is het mijn favoriete SF-magazine, zeker ook de licht absurdistische toon die kenmerkend is voor de hoofdredacteur. Het is vast niet toevallig dat mijn eerst gepubliceerde verhaaltje in FV verscheen (in 2019).
In nummer 74 staat een bijzonder aangenaam verhaal van Miriam Ootjers in, dat me op een speelse manier dwong tot nadenken over de aard van de werkelijkheid en de rol van verhalen daarin – het is altijd knap als een schrijver dat voor elkaar krijgt! Frank Rogers is altijd goed voor een absurdistische glimlach en dat lukt hem ook nu weer.
De vaste rubrieken zijn het lezen weer waard: het Meyvistisch Melodrama (de hoofdredactionele inleiding met zijn altijd licht bizarre toon), de prachtige rubriek van Paul van Leeuwenkamp over de geschiedenis van Nederlandstalige SFF-tijdschriften (voor mij elke keer weer een hoogtepunt), Oxana’s vragenrubriek waarin soms aliens proberen de mens te begrijpen (een hopeloze opdracht) of zelfs mensen proberen elkaar te begrijpen (nog veel hopelozer), de brievenrubriek (waarin de hoofdredacteur nog wat terzijdes kwijt kan) en als toetje de vaste pagina’s met korte stukjes over de bijdragers – ik lees die graag, want sommigen van hen maken er kleine juweeltjes van. Voeg daarbij een prachtig ‘Weivretni’ met Roelof Goudriaan, een leuke stripje en een toneelscript, en u hebt een idee van de tekstuele veelzijdigheid van FV.
De vormgeving is als altijd prachtig met veel origineel werk – net zoals het dat is voor woordwerkers, is FV ook een etalage voor getalenteerde visuele kunstenaars. De cover is altijd al heel fraai, dit keer is het een prachtig glas-in-loodwerk van de hoofdredacteur zelf. Fraai!
Ik heb weer genoten.

Zoals altijd moest ik wat langer wachten dan anderen voor ik de Fantastische Vertellingen bij de post aantrof. Misschien dat de bezorging bewust vertraagd is, zodat anderen de kans hebben het blad eerder te lezen en te recenseren? Maar ik blijk toch weer de eerste te zijn die een korte reactie op het nieuwste nummer plaatst op de website van Fantastische Vertellingen. Wellicht moet er een nog grotere vertraging worden ingebouwd om het eerlijk te houden voor andere lezers.
De hoofdredacteur liet mij weten dat hij enkele innovaties had aangebracht in de opmaak. Ik meende die vooral te zien bij de tussenkoppen. Mijn oog voor opmaak is niet enorm ontwikkeld, maar zonder dat ik kon aanwijzen wat er precies de oorzaak van was, had ik wel de indruk dat deze 74e editie van FV rustig oogde en plezierig las, waarvoor complimenten!
Het is dit keer een nummer met de nadruk op non-fictie. In de aankondiging van deze editie was ons ook een verhaal van Rob Geukens beloofd - maar die kon ik niet terugvinden. Hopelijk komt die in een volgende editie. Wel trof ik een verhaal aan van Charles van Wettum - een van zijn beste tot nu toe, waarin harde wetenschap (mensen hebben mij wel eens de Nederlandse Asimov genoemd, maar die titel komt eerder Charles toe - met zijn sterk onderbouwde verhalen vult hij werkelijk een niche in ons taalgebied) is gecombineerd met menselijke relaties - beide verhaallijnen vullen elkaar aan en het slot is beschouwend en emotioneel. Goed geschreven en als het tempo waarin Van Wettum groeit als schrijver zo hoog blijft liggen kunnen we nog wat pareltjes van zijn hand tegemoet zien!
Leuk was om ook een andere vorm van geschreven tekst in dit tijdschrift te zien, namelijk een toneelstuk: 'De koopman uit Venetië' van nieuwkomer Isaac Gutzeit. Natuurlijk met verwijzingen naar Shakespeare en verder veel humor door langs elkaar heen praten en allusies. Ik vond het uiteindelijk een beetje flauw worden, maar misschien ben ik hiervoor niet de juiste doelgroep.
Van het verhaal van Miriam Ootjers 'Joris en de draak' genoot ik enorm. Van Ootjers zie ik steeds meer verhalen in bundels en tijdschriften en ik hoop dat ze een vaste naam wordt. Dit verhaal was bevreemdend, met bijbelse allusies, maar had ook een heel menselijke kern, waardoor het emotioneel sterk bleef. Erg goed geschreven, vond ik.
Frank Roger maakt de opmerking elders in dit nummer dat hij de nieuwe Belcampo is meer dan waar met het Belcampiaanse verhaal 'De man die niet van het licht hield'. Heerlijk doorgetrokken idee. Maar wel opvallend dat het precies samenviel met het verhaal van Charles van Wettum in hetzelfde nummer. Toeval?
Verder veel non-fictie in deze editie. Een interview (weivretni) met Roelof Goudriaan die terugkijkt op een indrukwekkende carrière in ons genrewereldje. Gelukkig lijkt EdgeZero het gat op te vullen dat is ontstaan door het wegvallen van Verschijnsel. Jos Lexmond bespreekt een heel aantal recente tijdschriften met korte verhalen en Paul van Leeuwenkamp gaat verder met zijn serie 'Tijd voor geschriften', een steeds weer verrassende reeks waarvan ik denk dat die zomaar de kern kan vormen van een eventuele opvolger voor 'Fantastische Ontmoetingen'. Heel goed dat de historie van het fantastische genre in ons taalgebied op deze wijze wordt vastgelegd.
Al met al een meer dan geslaagd nummer. Ik ben heel benieuwd wat het 75e nummer van Fantastische Vertellingen ons gaat brengen en ik hoop dat we ook nummer 100 tzt nog zullen bereiken!